Lutowanie – metoda łączenia elementów
Proces łączenia elementów metalowych za pomocą spoiwa zwanego lutem nazywamy lutowaniem. Spoiwo w tej metodzie ma niższą temperaturę topnienia niż łączone elementy. W ten sposób powierzchnia elementu łączonego nie do końca jest stopiona,a jedynie spoiwo wnika szczelnie w między łączone elementy. Prawidłowo wykonane lutowanie musi dojść do wytworzenia wiązania metalicznego pomiędzy elementami lutowanymi a spoiwem – lutem.
Lut jest metalem lub stopem metalu i może mieć formę lasek albo drutu pełnego, ewentualnie drutu z kanałem. Lutowanie stosuje się głównie w elektronice i jubilerstwie, ale także w zapleczu domowym. Zazwyczaj służy nam do lutowania poręczna lutownica i spoiwo.
Wyróżniamy następujące rodzaje lutowania ze względu na zadaną temperaturę:
- lutowanie miękkie, gdzie temperatura wynosi poniżej 450 °C
- lutowanie twarde wykonywane przy temperaturze powyżej 450 °C
- lutowanie wysokotemperaturowe, w którym osiągana temperatura wynosi powyżej 900 °C.
Lutowanie od spawania różni się tym, że podczas spawania przetapia się krawędzie materiału. Natomiast w przypadku lutowania proces jest odnawialny i mniej skomplikowany niż spawanie. Elementy łączone w lutowaniu są małe, a spawanie dotyczy elementów zarówno małych jak i większych. Do spawania potrzebujemy specjalnej odzieży ochronnej, a do lutowanie niekoniecznie.
Procesem przeciwnym do lutowania jest rozlutowywanie, czyli rozłączanie elementów lutowanych. Do lutowania służą lutownice, a do procesu rozlutowywania używa się rozlutownic.