Na czym polega wiercenie?

Wiercenie jest skrawaniem w materiale przy pomocy narzędzia zwanego wiertłem. W wyniku tej czynności otrzymujemy otwór o przekroju najczęściej kołowym, a przy użyciu specjalnych wierteł metodą wiercenia wtórnego, możemy otrzymać otwór wielokątowy, np. trzy lub czterokątowy.

Proces wiercenia odbywa się na wiertarkach stacjonarnych lub przenośnych, najczęściej są to wiertarki ręczne. Samo wiercenie polega na tym, że wiertło obraca się, przy czym przedmiot obracany pozostaje nieruchomy. Jeśli wiertło jest nieruchome, a przedmiot obrabiany obraca się to wiercenie odbywa się przy pomocy tokarki. Proces ten można wykonywać także na frezarkach warsztatowych.

Posuw i prędkość wiercenia zależą od:

  • średnicy wiertła
  • rodzaju obrabianego materiału.

W przypadku otrzymania dokładnych otworów zalecane jest zastosowanie wiercenia zgrubnego, a w następnym etapie zastosowanie powiercenia większym wiertłem i rozwiecanie.

Na wiertarkach wykonuje się następujące operacje:

  • nawiercanie: wykonuje się lekkie wgłębienie dla lepszego wejścia wiertła w materiał. Nawiercanie jest jednocześnie wierceniem otworu ślepego, czyli wiercenia nie na wylot;
  • wiercenie: skrawanie wiertłem w celu otrzymania otworu;
  • powiercanie: powiększanie średnicy otworu;
  • pogłębianie: czynność polegająca na zwiększeniu średnicy otworu, ewentualnie zmiana powierzchni czołowej dookoła otworu (mowa o pogłębianiu zewnętrznym);
  • rozwiercanie: czynność wykonujemy w celu uzyskania dokładnego wymiaru otworu i małej chropowatości. Rozwiercanie oznacza też powiercaniem.

Narzędziem służącym do skrawania w materiale nazywa się wiertłem. Wyróżniamy następujące rodzaje wierteł:

  • kręte: służą do robienia otworów walcowatych, produkowane ze stali narzędziowej, stali szybkotnącej czy z węglików spiekanych;
  • koronowe: zwane też trepanacyjnym, wykonują otwory o dużej średnicy i są w kształcie rury (wiercenia głębokie) lub garnka (wiercenia płytkie); ostrza wykonane z węglika spiekanego;
  • piórkowe: stosowane do wiercenia w drewnie, gdzie część robocza jest spłaszczona zaopatrzona w dwie krawędzie skrawające; wykonane ze stali narzędziowej, a używa się w zegarmistrzostwie i w szkle;
  • spiralne do drewna (świdry): cechują się rdzeniem jednozwojnym o kształcie helisy posiadający łysinkę;
  • specjalne: wiertła o specjalnym przeznaczeniu i konstrukcji; do wierteł specjalnych zaliczamy wiertła lufowe do wiercenia bardzo długich otworów oraz wiertła sękownicze do drewna.

Wiertła należy ostrzyć. Stępione wiertła ostrzy się za pomocą uniwersalnych ostrzałek.