Zdrowienie i rekrystalizacja metali

Zdrowienie metali jest obróbką cieplną, która ma na celu częściowe przywrócenie właściwości fizycznych lub mechanicznych uprzednio przerobionego plastycznie na zimno materiału. Proces odbywa się poniżej temperatury rekrystalizacji i objawia się zmniejszeniem koncentracji defektów punktowych w wyniku ich anihilacji i dyfuzji.

Zdrowienie jest konkurencyjnym usuwaniem defektów sieci krystalicznej w stosunku do rekrystalizacji. Podczas zachodzenia tego procesu gęstość dyslokacji w materiale odkształconym plastycznie maleje do momentu pojawienia się procesu rekrystalizacji. Zdarza się, że w niektórych warunkach nie następuje proces rekrystalizacji wobec odkształconego materiału.

Rekrystalizacja metalu polega na przywróceniu odkształconemu materiałowi prawidłowej struktury krystalicznej oraz właściwości fizycznych i mechanicznych występujących przed obróbką cieplną. Rekrystalizacją jest przemianą nieciągłą i wymaga ściśle określonego frontu przemiany. Proces ten polega na pozbyciu się nadmiaru energii, która wprowadzana jest do kryształu przez odkształcenie plastyczne.

Temperatura rekrystalizacji jest temperaturą, w której odkształcony plastycznie na zimno materiał ulega całkowitej rekrystalizacji po procesie wyżarzenia w odstępienie czasowym jednej godziny.

Temperatura zależy od dwóch czynników:

  • od stopnia odkształcenia plastycznego na zimno
  • od składu chemicznego danego materiału.

Odkształcenie plastyczne jest odkształceniem, które nie ustępuje na skutek naprężeń, które je spowodowało i może zachodzić poprzez poślizg i bliźniakowanie.